انواع خاک کشاورزی

راهنمای مطالعه:

• مقدمه
• خاک چیست؟
• مواد تشکیل دهنده خاک ها
• انواع خاک های کشاورزی

مقدمه

در این مطلب می خواهیم درباره انواع خاک های کشاورزی و نحوه شکل گیری آن ها صحبت کنیم و همچنین به بررسی انواع خاک ها و مواد تشکیل دهنده آن پرداخته خواهد شد.

خاک چیست؟

خاک ماده ای است که در مدت زمانی نسبتا طولانی و با کندی به وجود می آید. رشد گیاهان به کیفیت خاک که از مواد آلی و مواد معدنی تشکیل شده اند بستگی دارد. هر چه خاک غنی تر باشد در رشد گیاه تاثیر بیشتری خواهد داشت.

هنگامی موجودات زنده مانند گیاهان و جانوران می میرند از آنها مواد آلی باقی می ماند که برای تشکیل خاک موثر است به طور کلی خاک از مخلوط شدن سنگ های فروپاشی شده و مواد آلی به وجودمی آید. عمل فروپاشی یا فرسایش سنگ ها عملی است مکانیکی یا شیمیایی که در این فرایند سنگ ها به قطعات ریزتری تبدیل می شوند.

مواد تشکیل دهنده خاک ها

خاک ها از دو نوع مواد آلی و غیر آلی تشکیل می شوند. مواد غیر آلی همان مواد معدنی، آب و ذرات سنگ می باشند خاک در ابتدا به شکل سنگ است و به مرور به قطعات ریزتری تقسیم بندی می شود و در نهایت به شکل خاک در می آید.

1- مواد سخت

ترکیباتی از مواد معدنی مواد سخت خاک را می سازند اما ممکن است در این حین مواد آلی نیز موجود باشد. این مواد معدنی همانطور که از اسم آن پیدا است با نمک همراه است. این مواد معدنی از تخریب سنگ های اولیه به وجود آمده اند.

2- موجودات زنده

تغییراتی که در خاک و حتی در رشد و نمو گیاهان صورت می گیرد توسط همین موجودات زنده انجام می گیرد. موجوداتی مانند حون، قارچ ها، باکتری ها و کرم ها همگی در رشد گیاه و تغییرات خاک تاثیر دارند.

3- آب

آب مایه حیات است و باعث طراوت و شادابی گیاهان و حیت خاک می شود، آب موجود در خاک ها از آب باران و آب های زیر زمینی تشکیل شده که خشکی خاک را می گیرند

4- اکسیژن و دی اکسید کربن

گیاهان برای بقا از اکسیژن استفاده می کنند و دی اکسید کربن تولید می کنند به همین دلیل است که میزان اکسیژن در خاک همراه با آب کمتر از دی اکسید کربن است.

انواع خاک های کشاورزی

1- رس

خاک های رس دارای ذراتی بسیار ریز به قطر 0.002 میلی متر می باشند که چیزی در حدود 50 درصد از خاک را در بر می گیرد خاک رس به دلیل اینکه دارای دانه های بسیار ریز است به خاک سرد معروف است این نوع خاک رشد گیاهان را محدود می کند.

یکی از ویژگی های  خاک رس این است که به هنگام مرطوب شدن سنگین و چسبنده می شود و در مقابل هنگامی که خشک است سخت و مانند سنگ سفت و محکم می شود با همه این تفاسیر به این نتیجه می رسیم که  این خاک نمی تواند به خوبی آب و هوا برای رشد گیاه تبادل کند.

خاک رس از مواد مغذی بسیار خوبی برای رشد گیاه تشکیل شده است که اگر به خوبی زهکشی شود می تواند به خوبی به رشد گیاه کمک کند این نوع خاک برای گیاهانی که دارای ریشه هستند مناسب نمی باشند به دلیل تراکم بالایی که در بافت این خاک وجود دارد گیاهانی مانند کلم که دارای بوته هستند مناسب تر هستند.

 2- شن

این نوع خاک در نگهداری آب ضعیف عمل می کند مواد مغذی در این نوع خاک به طور کم یافت می شود اندازه ذرات این نوع خاک در اندازه های مختلفی هستند به همین دلیل است که دمای این نوع خاک به اندازه ذرات این خاک بستگی دارد.

از آنجا که این نوع خاک از مقدار کمی از مواد آلی برخوردار است آن را با مواد آلی مخلوط می کنند تا از نظر مقدار مواد آلی حد کافی برسد. سبزی های ریشه دار مانند شلغم، درخت هایی مانند انار، انجیر و گیاهانی مانند آویشن و غیره در شن به خوبی رشد می کنند.

 3- سلیت

این نوع خاک دارای بافت نرم است  البته آب را بهتر از همتای خودش خاک شنی نگهداری می کند. به همین دلیل است که مواد مغذی به مقدار بیشتری در خود دارد.این نوع soil را می توان گفت خاک رسی شنی چرا که بسیاری از ویژگی های این دو نوع خاک را داراست. ذرات خاک سلیتی به قدر ریز هستند که نمی توان به راحتی آنها را با چشم دید.

گیاهان مانند کلم، هویج و شلغم می توانند در خاک سیلتی رشد کنندو البته میوه هایی مانند توت و مرکبات به خوبی در سیلتی رشد می کنند.

4- لوم

این خاک به دلیل داشتن مواد مغذی و مواد آلی برای رشد گیاهان ایده آل برای کشاورزان محسوب می شود. این نوع خاک در بهار به سرعت گرم می شود اما در مقابل در تابستان به راحتی گرم و رطوبت خود را از دست نمی دهند. این را باید در نظر داشته باشید که این خاک تمایل به اسیدی شدن دارد و می توان این تمایل را با مواد آلی کنترل کرد. گیاهانی مانند گوجه فرنگی در این خاک به خوبی می توانند رشد کنند.

5- پیتی

این نوع خاک نسبت به خاک لومی از مواد آلی کمتری بر خوردار است اما در مقابل می تواند آب را به خوبی در خود نگه داری کند. این خاک اسیدی است که به رنگ تیره  سرشار از مواد آلی نیز می باشد. می توان با استفاده از آهک و کودها خاصیت اسیدی این نوع خاک را کنترل و کاهش دهد. حبوبات و کلم در این خاک به خوبی رشد می کنند.

6- گچی

این نوع خاک اسیدی نیست. PH  خاک گچی در حدود 7.5 می باشد که اغلب از سنگ گچ و سنگ آهک تشکیل شده است. برای رشد گیاهان نیز می توان با استفاده از کودهایی PH این نوع soil را کنترل و کاهش داد که از زرد شدن و رشد کند برگ ها جلوگیری می کند.

مطالب مرتبط:

سایت خاک اپ، سایت تخصصی در زمینه کشاورزی و دامپروی است.

مطالب مرتبط با کشاوزی و دامپروری را از بلاگ خاک اپ بخوانید.